Emeklilikte yaşa takılanlar (EYT) kendilerine emeklilik yolunu açacak düzenlemeleri merakla bekliyor. Lakin EYT yasası çıksa da birtakım sigortalılar yıl ve yaş kuralını tamamlamış olmasına karşın şayet kâfi primi yoksa emekli olamayacak.
İşte bu noktada borçlanmayla ya da çalışarak emeklilik primini tamamlayamayacak bireyler için toplu ödeme alma imkanı bulunuyor. Bu duruma sahip sigortalılar, Toplumsal Güvenlik Kurumu’na başvurarak birikmiş primlerini geri alabilirler. Bir vefat durumu kelam konusu ise hak sahibinin yakınları bu imkandan yararlanabilir.
Konuyla ilgili merak edilenlerin karşılıkları:
HANGİ KOŞULLAR ARANIYOR?
SSK ve Bağ-Kur’luların toplu para alabilmesi için sigortalı olarak çalışmaması ya da kendi işini yürütüyor olmaması gerekiyor. Ayrıca emeklilik için gerekli olan 3 kaideden yıl ve yaşı tamamlamış olması kaide.
EMEKLİ OLAMAYANLAR PRİMLERİNİ NASIL GERİ ALABİLİR?
Yıl ve yaş koşulunu tamamlamasına rağmen emeklilik için gerekli prim ödeme gün sayısını dolduramayanlar bağlı bulunulan toplumsal güvenlik merkezine ya da vilayet müdürlüğüne yazılı talepte bulunmaları halinde ödemiş oldukları prim fiyatlarını toplu bir formda iade alabiliyor.
PRİM İADESİ NEYE NAZARAN HESAPLANIYOR?
SSK’lılar (4A) için 2008’den evvel kendi ismine ödenen hem emekçi hem de patron primi, 2008’den sonra ise yalnızca personel primleri geri ödeniyor. Bağ-Kur’lular (4B) için tarih ayrımı yapmadan ödedikleri tüm primler geri veriliyor. Bu primler yalnızca malullük, yaşlılık ve vefat sigortaları için olanlardan oluşuyor.
Sigortalının, varsa hizmet borçlanmaları ile isteğe bağlı sigorta primleri de vefat ve yaşlılık toptan ödemelerine dahil ediliyor. Kısa vadeli sigorta kolları ile genel sıhhat sigortası primleri toptan ödeme yoluyla ödenmiyor.
ÖDENECEK MEBLAĞDA GÜNCELLEME KELAM KONUSU MU?
Evet güncelleme oluyor. Müracaat tarihine kadar geçen yıllar için güncelleme katsayısı ile hesap yapılıyor.
ÖLEN BİREYLERİN YAKINLARI DA ALABİLİYOR MU?
Vefat eden sigortalıların hak sahiplerine mevt aylığı bağlanabilmesi için en az 1800 gün malullük, yaşlılık ve mevt sigortaları primi bildirilmiş yahut 4/1-(a) sigortalıları için, her türlü borçlanma müddetleri hariç en az 5 yıldan beri sigortalı bulunup, toplam 900 gün malullük, yaşlılık ve vefat sigortaları primi bildirilmiş olması gerekiyor.
Bu kaideler sağlanmadığı için vefat aylığı alamayan hak sahipleri, müracaat yapıp prim fiyatlarını toplu olarak iade alabiliyor. Örneğin; Bağ-Kur’lu bir kişi öldüğünde 1500 prim günü bulunuyorsa bu kişinin hak sahibi mevt aylığı alamıyor. Lakin kelam konusu 1500 gün için ödenen primleri topluca alabiliyor.
Örneğin; Bağ-Kur’lu bir kişi öldüğünde 1500 prim günü bulunuyorsa bu kişinin hak sahibi vefat aylığı alamıyor. Fakat kelam konusu 1500 gün için ödenen primleri topluca alabiliyor.
TOPTAN ÖDEMEYİ ALAN, İADE EDİP PRİMLERİ YİNE İHYA EDEBİLİR Mİ?
5510 sayılı Kanun’a nazaran toptan ödeme yapılarak hizmetleri tasfiye edilmiş bulunanlardan, tekrar bu kanuna tabi olarak malullük, yaşlılık ve mevt sigortaları primi bildirilmiş olanlar, yazılı olarak müracaat etmeleri halinde, aldıkları toptan ödemenin ödeme tarihi ile yazılı istek tarihi ortasında geçen yıllar için her yılın gerçekleşen güncelleme katsayısı ile güncellenerek bulunan fiyatı, bildiri tarihini takip eden ayın sonuna kadar ödemeleri halinde, bu hizmetler ihya ediliyor.