1890 yılında Japon Hükümdarı Meiji’yi ziyaret ettikten sonra dönüş yolunda 16 Eylül 1890’da Wakayama eyaletine bağlı Kuşimoto açıklarında 650 denizcisi ile sulara gömülen ve 550 denizcisi şehit olan Ertuğrul Fırkateyni’nde 2007 yılında hafriyat ve kurtarma çalışmalarına başlayan kaptan Tufan Turanlı pandemi nedeniyle üç yıl orta verilen projeye tekrar devam etmeye karar verdikleri açıkladı.
Türkiye Cumhuriyeti’nin kuruluşunun 100. yılı nedeniyle Türk-Japon münasebetlerini daha da ileriye taşımak emeliyle Japonya’nın önde gelen televizyon kanallarından TV Man Union’ın program imalcisi Kanako Kudo Bodrum’ a gelerek Ertuğrul Gemisi ve Türk Japon Dostluğu isimli belgeselin çekimi için Tufan Turanlı ile görüştü.
FELAKET İLE KURULAN DOSTLUK KÖPRÜSÜ
Bodrum Sualtı Arkeoloji Enstitüsü’nde gerçekleşen görüşmede SÖZCÜ’ye açıklamalarda bulunan Kanako Kudo çekimleri Bodrum, İstanbul ve Kushimoto’da gerçekleşecek belgeselde 1890 yılında Kushimoto kentinde Ertuğrul Fırkateyni’nin batması ile meydana gelen facia ve sonrasında kurulan Türk-Japon dostluğunun günümüze kadar taşınmasının ehemmiyeti ve manasını anlatırken 2007 yılında başlayan hafriyat ve kurtarma çalışmalarında gün ışığına çıkarılan yapıtlara de yer verileceğini söyledi.
Bodrum Sualtı Arkeoloji Enstitüsü’nde Ertuğrul Fırkateyni batığından çıkarılan yapıtların onarımı hakkında Tufan Turanlı’dan bilgi alan Kudo “Savaşların büyük bir sürate yayıldığı dünyamızda 133 yıldır devam eden Türk-Japon dostluğunu Türkiye ve Japonya ile tüm dünyaya örnek olacak bir formda anlatmak istiyoruz. 133 yıl evvel atalarımızın bir facia sonucu kurduğu dostluğu bizler torunlarımıza aktarmanın gururunu yaşıyoruz, çekeceğimiz belgesel de bu dostluğun iki ülkeye kazandırdıklarını ve ehemmiyetini anlatacağız. Bu nedenle Bodrum’a ve İstanbul’a gelerek ön hazırlıkları tamamladık, bu ay sonunda çekimlere başlayarak 11 Mart 2023’te belgeseli yayınlayacağız. Daha evvel de Ertuğrul Fırkateyni’yle ilgili iki belgesel çekmiştim, Türklerin 11 bin kilometre uzaktan gelerek canları kıymetine bizlerle kurduğu dostluğa hayran kaldım” dedi.
“EŞİM BÜYÜK KATKI SAĞLAMIŞTI”
Kaptan Tufan Turanlı 2007 yılında Ertuğrul Fırkateyni Hafriyat ve Kurtarma Projesi’ni başlatan ve iki yıl önce Bodrum’da ömrünü yitiren İspanyol eşi ve su altı arkeoloğu Bertha Lıedo Turanlı anısına kurtarma hafriyatlarının devam edeceğini belirterek “Eşim Bertha bu proje için ömrünün değerli kısmını vermiş ve Japonlara bu proje ile su altı kazılarını sevdirmiş, Ertuğrul Fırkateyni Projesi’nin Türkiye ve dünyada tanınmasına büyük katkı sağlamıştı. Japonya’da 35-40 metre derinlikte bulunan Erturğul Fırkateyni’nde bugüne kadar üç bin dalış yaptık ve ortalarında toplar, tüfekler, subayların giysileri, kazanların olduğu 8327 eser çıkardık, konservasyonunu yaptık. Ertuğrul Fırkateyni’nde şubat ayından itibaren yapacağımız kurtarma çalışmalarında yeni ve çok kıymetli bulgu ve yapıtlara sahip olacağımıza inanıyorum. Cumhuriyeti’mizin 100. kuruluş yılında bu proje ve Kanako Kudo’nun çekeceği belgesel ile Türk-Japon dostluğunu daha da ileriye götüreceğimize inanıyorum” diye konuştu.
ERTUĞRUL FIRKATEYNİ FACİASI:
Ertuğrul Fırkateyni 1890 yılında II. Abdülhamit tarafından bir güzel niyet elçisi olarak Japonya’ya gönderilmişti. Bin bir zorlukla Japonya’ya varan denizcilerimiz dönüş yolunda Kuşimoto açıklarında bir fırtınaya yakalanmışlar, Ertuğrul kayalıklara çarparak parçalanmıştı. Misyonundan çok batışıyla iki halkı yakınlaştıran Ertuğrul Fırkateyni bugün Türk ve Japon halklarını yakınlaştıracak yeni bir projenin çıkış noktasını oluşturuyor. 650 denizcisiyle 11 ay süren bir seferin akabinde Japonya’ya varan Ertuğrul Fırkateyni Japonya’da İmparator Meiji tarafından karşılanmış, imparatorun isteği üzerine gemi kumandanı Osman Paşa, konuşmasını Türkçe olarak yapmıştır. Zorluklarla tamamladıkları bu kıymetli misyondan sonra denizcilerimiz tayfun mevsimi olduğu halde dönüş seyahatine çıkmıştır. Ertuğrul Japonya’nın güneyinde Oshima adası açıklarında kayalıklara çarparak parçalanmış, Osman Paşa dahil 550 gemici şehit olmuştur.