Amerikalı gazeteci Mike Wnitney’in “Çin’in Ekonomik Yükselişi ve Amerika’nın Çöküşü” isimli makalesi büyük ses getirdi. Makalesinde, yabanî kapitalizm ve neoliberalizm eleştirisi yapan Mike Whitney, “Çin, kelamda ‘batılı uzmanlar’ tarafından önerilen programları uygulamış olsaydı, Çin Mucizesi asla gerçekleşmeyecekti. Çin, Rusya’nın 1991’de Sovyetler Birliği’nin dağılmasının akabinde batılı ekonomistler tarafından önerilen ve uygulanan ‘şok tedavisi’ üzere radikal ıslahatları uygulasaydı, o vakit birebir feci sonucu yaşayacaktı. Neyse ki, Çinli siyasetçiler, batılı iktisatçıların tavsiyelerini görmezden geldiler ve en çılgın hayallerin ötesinde muvaffakiyet üreten kendi kademeli ıslahatlarını uyguladılar” diye yazdı.
İşte o Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın masasında olması gereken yazı:
Dünyanın hiçbir yerinde eşi gibisi olmayan bir yüksek süratli raylı sistemin gelişimini görüyorsunuz. Ülkenin tüm bölgelerini nakliye maliyetlerini azaltan, hareketliliği güzelleştiren ve karlılığı artıran çağdaş altyapıya bağlama planının hayata geçtiğini görüyorsunuz. Devlet tarafından yönlendirilen sermayenin kırsal nüfusu kent merkezlerine bağladığı ve hayat standartlarını her tarafıyla yükselttiği bir 21. yüzyıl vizyonu görüyorsunuz. Global ekonomik entegrasyonun önünü açarken 800 milyon insanı yoksulluktan kurtaran yeni bir ekonomik modelin sözünü görüyorsunuz. Yeni bir ekonomik bütünleşme, hızlandırılmış kalkınma ve ortak refah yüzyılı için yer hazırlarken, her istikamete gerçek genişleyen bir endüstriyel ezici güç görüyorsunuz.
Amerika Birleşik Devletleri’nde bugün Çin’de gördüğümüzle karşılaştırılabilir bir yüksek süratli raylı sistem var mı?
Hayır, yok. Şimdiye kadar, Amerika Birleşik Devletleri’nde 50 milden daha az yüksek süratli tren inşa edildi. (“Amtrak’ın 79,9 mil üzerinde 150 mil/sa sürate ulaşan Acela’sı, ABD’nin tek yüksek süratli tren hizmetidir.”) Herkesin bildiği üzere, Amerika’nın ulaşım ağı demode ve karmakarışık durumda.
Ama neden? ABD neden kritik altyapının geliştirilmesinde Çin’in bu kadar gerisinde?
Bunun nedeni, Çin’in devlet liderliğindeki modelinin, Amerika’nın “hediyeci” modelinden çok daha üstün olmasıdır. Çin’de hükümet direkt iktisadın işleyişine dahil oluyor, bu da büyümeyi artıran ve kalkınmayı teşvik eden bölümleri sübvanse ettiği manasına geliyor.
Buna karşılık, Amerikan kapitalizmi, özel mülk sahiplerinin büyük ölçüde parayı verimsiz pay senedi geri alımlarına ve iş yaratmaya yahut ekonomiyi güçlendirmeye hiçbir tesiri olmayan öbür dolandırıcılıklara yönlendirebildikleri yabanî bir herkes için bedavadır. 2009’dan bu yana ABD şirketleri , varlıklı hissedarlara yapılan ödemeleri artıran lakin maddi pahası olan hiçbir şey üretemeyen bir faaliyet olan pay senedi geri alımlarına 7 trilyon dolardan fazla para harcadı . Bu sermaye kritik altyapıya yatırılmış olsaydı, Amerika’daki her kent “denizden parlak denize” uzanan devasa bir yüksek süratli tren ağına bağlanırdı. Lakin bu olmadı zira batı modeli, ortak yarara hizmet eden projelerin geliştirilmesinden fazla şahsî zenginleşme için sermayenin çıkarılmasını teşvik ediyor.Çin’de, bir ulusun zenginliği yoksulluğu ortadan kaldırmak, hayat standartlarını yükseltmek, son teknoloji altyapı inşa etmek ve yeni bir yüzyılın temellerini atmak için kullanıldığında dönüştürücü değişimlerin ne kadar süratli gerçekleşebileceğini görüyoruz.
Kongre Araştırma Servisi’nin “Çin’in Ekonomik Yükselişi…” bahisli raporundan daha fazlasını burada bulabilirsiniz.
1979’da dış ticarete ve yatırıma açılıp özgür piyasa ıslahatlarını uyguladığından beri Çin, 2018’e kadar ortalama %9,5’lik gerçek yıllık gayri safi yurtiçi hasıla (GSYİH) büyümesiyle dünyanın en süratli büyüyen ekonomileri ortasında yer aldı. Bank’ı “tarihteki büyük bir iktisadın en süratli sürdürülebilir genişlemesi” olarak nitelendirdi. Bu türlü bir büyüme, Çin’in ortalama olarak her sekiz yılda bir GSYİH’sini ikiye katlamasına ve tahminen 800 milyon insanın yoksulluktan kurtulmasına yardımcı oldu.Çin dünyanın en büyük iktisadı (satın alma gücü paritesine göre), üretici, ticari mal tüccarı ve döviz rezervlerinin sahibi haline geldi…. Çin, ABD’nin en büyük ticaret ortağı, en büyük ithalat kaynağı ve federal borcu finanse etmeye ve ABD faiz oranlarını düşük tutmaya yardımcı olan ABD Hazine tahvillerinin en büyük yabancı sahibi.
Çin artık Fortune Küresel 500 listesinde Amerika Birleşik Devletleri’nden daha fazla şirkete sahip … Bunların yaklaşık yüzde 75’i devlete ilişkin şirketler (KİT’ler). Dünyanın en büyük beş şirketinden üçü Çinlidir (Sinopec Group, State Grid ve China National Petroleum). Çin’in en büyük KİT’leri, güçten denizciliğe ve az toprak elementlerine kadar en kritik ve stratejik sanayilerin birçoğunda hakim pazar pozisyonlarına sahiptir. Freeman Chair’ın hesaplamalarına nazaran, Çin’in en büyük 96 KİT’sinin toplam varlıkları 63 trilyon dolardan fazla, bu da global GSYİH’nın yaklaşık yüzde 80’ine denk geliyor. Çin Devlet Kapitalizminin Meydan Okumasıyla Yüzleşmek, Stratejik ve Memleketler arası Çalışmalar Merkezi
IMF’nin “Asya, Çin’in Yine Açılmasıyla Artan Global Ekonomik Büyümeyi Desteklemeye Hazırlanıyor” başlıklı raporundan bir alıntı daha:
Çin ve Hindistan’ın birlikte bu yıl global büyümenin yaklaşık yarısını oluşturması bekleniyor. Asya ve Pasifik, global iktisadın güçlü toparlanmasının daha kasvetli bağlamında nispeten parlak bir nokta.
Haftanın Grafiği’nin gösterdiği üzere, bölge bu yıl global büyümenin yaklaşık yüzde 70’ine katkıda bulunacak ; bu, son yıllara nazaran çok daha büyük bir hisse.” Asya, Çin’in Tekrar Açılması ve IMF Tarafından Desteklenen Global Ekonomik Büyümeyi Yönlendirmeye Hazırlanıyor
Kısacası, Çin devlet liderliğindeki model, sanayi ve ticaretin neredeyse her alanında süratle ABD’yi geride bırakıyor ve başarısı büyük ölçüde hükümetin tekrar yatırım stratejisini gelecek vizyonuyla uyumlu hale getirmekte özgür olmasına bağlanabilir. Bu, devletin, önümüzdeki yıllarda daha güçlü ve daha geniş bir iktisat için taban hazırlaması şartıyla, çeşitli projelerinin kısa vadeli karlılığını göz arkası etmesine imkan tanır. Çinli reformcu Chen Yun, bu olguyu “kuş kafesi ekonomisi” olarak isimlendirdi; bu, iktisadın daha geniş siyasi sistemin hudutları içinde “serbestçe uçabileceği” manasına gelir. Öteki bir deyişle, Çin liderliği ekonomiyi geleceğe yönelik kolektif vizyonlarına ulaşmak için bir araç olarak görüyor.
Çin’in başarısı kısmen bankacılık ve petrol üzere temel dallar üzerindeki denetiminden kaynaklanıyor. Unutmayın, “Kamu İktisadi Teşebbüslerinin (KİT) ülkedeki toplam şirket sayısı içindeki hissesi yalnızca %5’e düştü, lakin toplam üretimdeki hisseleri %26’da kaldı.” Devlet kesimi son yirmi yılda kıymetli ölçüde küçülmüş olsa da, Çin Devlet Başkanı Xi Jinping, KİT’leri “karma mülkiyet” tarafından yönetilen “piyasa varlıklarına” dönüştürerek rekabet güçlerini artırmayı amaçlayan üç yıllık bir hareket planı uyguladı. Basitçe söylemek gerekirse, Çin, Batı’daki sert tenkitlere karşın liberalleşme yolunda kararlılığını sürdürüyor.
BATILI UZMANLARIN TEKLİFİNİ DİNLEMEDİ
Çin, kelamda “batılı uzmanlar” tarafından önerilen programları uygulamış olsaydı, kelamda Çin Mucizesi asla gerçekleşmeyecekti. Çin, Rusya’nın 1991’de Sovyetler Birliği’nin dağılmasının akabinde yaptığı radikal ıslahatları (“şok tedavisi” gibi) empoze etmiş olsaydı, o vakit tıpkı feci sonucu yaşayacaklardı. Neyse ki, Çinli siyaset yapıcılar batılı iktisatçıların tavsiyelerini görmezden geldiler ve kimsenin en çılgın hayallerinin ötesinde muvaffakiyet üreten kendi kademeli ıslahat gündemlerini geliştirdiler.
Son birkaç on yılın en çarpıcı ekonomik kıssası Çin’in yükselişi oldu. 1980’den 2020’ye kadar Çin iktisadı 75 kattan fazla büyüdü…. Bu, çağdaş tarihin maddi şartlarındaki en büyük ve en süratli gelişmeydi …. Çin bir vakitler dünyanın en yoksul ülkelerinden biriydi lakin artık ekonomik bir güç merkezi… Ekonomistler, on yılın sonunda dünyanın en büyük iktisadı olarak ABD’yi geçeceğini kestirim ediyor. Beşerler buna Çin Mucizesi diyor. Birtakım beşerler bu mucizeyi “serbest piyasanın” kolay bir öyküsü olarak tanımlar. “Bu kolay bir kıssa. Çin yoksuldu (ama) sonra iktisat devletin pençesinden kurtuldu. Artık Çin güçlü.” Fakat bu aldatıcıdır . Çin’in yükselişi hür piyasanın bir zaferi DEĞİLDİR. . ..
1980’lerden beri, hür piyasa siyasetleri dünyayı kasıp kavurdu. Birçok ülke çok kapsamlı dönüşümler geçirdi. Fiyatların liberalleştirilmesi, tüm sanayilerin özelleştirilmesi ve özgür ticarete açılması. Lakin bir gecede piyasaya tabi tutulan iktisatların birçok o vakitten beri sakinleşti yahut geriledi. Hiçbiri Çin’de görülene benzeri bir büyüme rekoruna sahip değil. Afrika ülkeleri acımasız bir ekonomik daralma yaşadı. Latin Amerika ülkeleri 25 yıllık bir sakinlik yaşadı. Çin’i 20. Yüzyıl Komünizminin öbür devi Rusya ile karşılaştırırsak, tezat daha da sarsıcıdır.
RUSYA ÜSTÜN GÜÇKEN ÇİN TARIM EKONOMİSİNDEYDİ
Devlet sosyalizmi altında, Rusya bir endüstriyel muhteşem güçken, Çin hala büyük ölçüde bir tarım iktisadıydı. Tekrar de Çin ıslahatlarının inanılmaz bir ekonomik büyümeye yol açtığı tıpkı devirde, Rusya’nın ıslahatları acımasız bir çöküşe yol açtı. Hem Çin hem de Rusya, büyük ölçüde devlet buyruklarıyla düzenlenen ekonomilerdi. …. Rusya, o vaktin en “bilimsel iktisadının” tavsiyelerini, kelamda “şok tedavisi” siyasetini izledi.Temel prensip olarak, pazarın ortaya çıkması için yer açmak için eski planlı iktisadın yıkılması gerektiği fikriydi…. Rusya’nın bir gecede tam teşekküllü bir iktisat olarak ortaya çıkması bekleniyordu. …Boris Yeltsin iktidara geldiğinde tüm fiyat denetimlerini kaldırdı, devlete ilişkin şirketleri ve varlıkları özelleştirdi ve Rusya’yı çabucak global ticarete açtı. Sonuç bir felaketti. Rus iktisadı zati kaos içindeydi, fakat şok tedavisi ölümcül bir darbe oldu. (Batılı iktisatçılar) kimi kısa vadeli acılar öngördüler, fakat gelmeyi göremedikleri şey, tesirlerin ne kadar şiddetli ve yıkıcı olacağıydı. Tüketici fiyatları denetimden çıktı, Hiperenflasyon hakim oldu, GSYİH %40 düştü.
Rusya’daki şok tedavisi çöküşü, Büyük Buhran’dan büyük bir farkla daha derin ve uzundu. Sıradan Ruslar için bir felaketti…. Alkolizm, çocuklukta yetersiz beslenme ve cürüm tavan yaptı. Rus erkeklerinin hayat beklentisi 7 yıl azaldı, bu barış vaktinde rastgele bir sanayi ülkesinin yaşadığından daha fazla. Rusya bir gecede özgür piyasaya sahip olmadı. Bunun yerine, dingin bir iktisattan oligarklar tarafından yönetilen içi boş bir enkaza dönüştü. Yalnızca fiyat denetimlerinden ve devlet istihdamından kurtulmak refah yaratmadıysa, fakat ekonomiyi mahvettiyse ve çok sayıda insanı öldürdüyse, o vakit açıkça, “serbest piyasalara” süratli geçiş tahlil değildi. …
ÇİN’İN KADEMELİ ISLAHATI İŞE YARADI
1980’ler boyunca Çin, Rusya’nın izlediği tıpkı cinsten ani ıslahatları uygulamayı düşündü. Pak bir sayfadan başlama fikri cazipti ve şok tedavisi (saygın) ekonomistler tarafından geniş çapta desteklendi… Ancak sonunda Çin şok tedavisini uygulamamaya karar verdi. … Çin, tüm ekonomiyi (ekonomiyi) bir anda devirmek yerine, kademeli ve deneysel bir formda ıslahat yaptı. İktisadın temel olmayan kısımlarında piyasa faaliyetlerine müsamaha gösterildi yahut etkin olarak teşvik edildi. Çin, ikili bir fiyatlandırma siyaseti uyguladı…. Çin, dünyanın en gelişmiş ülkelerinden, ABD, İngiltere, Japonya ve Güney Kore üzere ülkelerden öğreniyordu. Bunların her biri kendi ekonomilerinin gelişimini yönetti ve planladı. ve pazarlar, erken kademedeki sanayileri korumak ve yatırımı denetim etmek.
Batılı özgür piyasa iktisatçıları bu sistemin bir felaket olacağını düşündüler…. Lakin Çinli önderler dinlemedi ve Rusya “şok terapi” programını izledikten sonra çökerken, Çin kayda paha bir muvaffakiyet gördü. Devlet, toprak mülkiyetinin yanı sıra endüstriyel iktisadın bel kemiği üzerindeki denetimini elinde tuttu. Çin iktisadının yeni dinamikleri içinde büyürken, devlet kurumları geçmişten gelen fosillere indirgenmedi, tersine kendi büyümelerini koruyan ve garanti eden yeni sanayilerin öncüsü oldu. Bugün Çin, sözün tam manasıyla bir hür piyasa iktisadı değil. Devlet liderliğindeki bir piyasa ekonomisidir. Hükümet fiilen tüm yerlerin sahibidir ve Çin, ekonomiyi yönlendirmek için piyasa rekabeti yoluyla devlet mülkiyetinden yararlanır. Tüm dünyada savunulan şok tedavisi yaklaşımı başarısız oldu. Rusya ani geçişinin akabinde çökerken, Çin’in kademeli ıslahatları ayakta kalmasını sağladı. Ve bu tüm farkı yarattı.”
Çin’in KİT’lerinin yabancı rekabetten korunmaları ve devlet sübvansiyonları almaları, Çin’in haksız bir avantaja sahip olduğunu ve oyunu kurallarına nazaran oynamadığını düşünen yabancı şirketleri kızdırdı. Bu katiyetle haklı bir tenkit lakin tıpkı vakitte Washington’un tek taraflı yaptırımlarının -ki şu anda dünyadaki tüm ülkelerin kabaca üçte birine dayatılıyor- DTÖ kurallarının açık bir ihlali olduğu da hakikat. Her halükarda, Çin’in Xi idaresi altındaki pazara yaklaşımı en yeterli ihtimalle ikirciklidir. Ve “devlet bölümünün sanayi üretimindeki hissesi 1980’de %81’den 2005’te %15’e düşerken”, (reform ruhuyla) Xi ayrıyeten ÇKP’nin kurumsal idare ve kurumsal karar alma süreçlerinde daha fazla tesire sahip olmasını sağladı. doğal olarak Bunların hiçbiri, kurumsal paydaşların tünekleri yönetmesi gerektiğine kesin olarak inanan ABD ve AB iş devleri için uygun gitmedi. (Batı’da yaptıkları üzere.)
Ancak daha büyük sorun, Çin’in KİT’lerini sübvanse etmesi yahut hatta Çin’in önümüzdeki on yıl içinde dünyanın en büyük iktisadı olmaya hazır olması değil. Sorun bu değil. Asıl sorun, Çin’in başlangıçta varsayım edildiği üzere Washington liderliğindeki “kurallara dayalı düzene” asimile olmamış olmasıdır. Gerçek şu ki, Çinli başkanlar son derece vatansever ve Sam Amca’nın global imparatorluğunda bir vasal-devlet olmaya hiç niyeti yok. Bu, siyasi analist Alfred McCoy’un Counterpunch’taki bir makalesinde ışık tuttuğu kıymetli bir nokta:
Çin’in Avrasya üzerindeki artan denetimi, açıkça bu kıtanın jeopolitiğinde temel bir değişikliği temsil ediyor. Pekin’in global oyunu ABD kurallarına nazaran oynayacağına ikna olan Washington’un dış politika kurumu, 2001’de bunu Dünya Ticaret Örgütü’ne (DTÖ) kabul ederek büyük bir stratejik yanlış hesap yaptı. Obama idaresinin iki eski üyesi, ” İdeolojik yelpazenin karşısında, ABD dış siyaset topluluğunda bizler,” diye itiraf etti, “ABD gücünün ve hegemonyasının Çin’i basitçe ABD’nin beğenisine nazaran biçimlendirebileceğine dair temel inancı paylaştık… Siyasetin tüm tarafları tartışma yanlış oldu. ”DTÖ’ye katılmasının akabinde on yıldan biraz fazla bir müddet içinde, Pekin’in ABD’ye yıllık ihracatı yaklaşık beş kat arttı ve döviz rezervleri 2013 yılına kadar yalnızca 200 milyar dolardan eşi görülmemiş bir formda 4 trilyon dolara yükseldi .
ABD’NİN BÜYÜK HATASI
Açıkça, ABD dış siyaseti mandarinleri Çin hakkında feci bir muhakeme kusuru yaptı, lakin artık hasarı geri almanın bir yolu yok. Çin, sadece dünyanın en büyük iktisadı olarak ortaya çıkmakla kalmayacak, tıpkı vakitte iklim siyasetinden mecburî aşılamaya, transseksüel banyolarından savaşa kadar her şeye karar veren oligarkların önderliğindeki sisteme (WEF) dahil olan batılı ulusların bilakis kendi bahtını de denetim edecek. Ukrayna’da. Bu siyasetlerin tümü, siyasetçileri, medyayı ve genişleyen derin devleti denetim eden oligarklar tarafından belirleniyor. Tekrar, Çin ile ilgili sorun büyüklük ya da para değil; denetimle ilgili. Çin şu anda kendi geleceğini, kendisini tıpkı sistem için bir tehdit haline getiren “kurallara dayalı düzenden” bağımsız olarak denetim ediyor.
İlk tabloya (yukarıda) tekrar bakarsak, Washington’un neden Rusya ile vekalet savaşına girdiğini anlayabiliriz. Ne de olsa Çin, yüksek süratli demiryolu ağını yalnızca 12 yılda tüm Çin’e yayabildiyse, önümüzdeki 12 yıl ne getirecek? Washington’u endişelendiren de bu.
Çin’in Asya kıtasında bölgesel hegemon olarak ortaya çıkması bu noktada neredeyse kesin. Kim durdurabilir?
Washington değil. Ukrayna’nın ABD askeri üslerini Orta Asya’ya yaymak ve (sonunda) Çin’i kuşatmak, tecrit etmek ve denetim altına almak için bir fırlatma rampası olması gerekmesine karşın, ABD ve NATO şu anda Ukrayna’da batağa saplanmış durumda. Plan buydu, fakat plan her geçen gün daha az mümkün görünüyor. Ve ulusal güvenlik danışmanı Zbigniew Brzezinski’nin yaklaşık 30 yıl evvel klasiği The Grand Chessboard’da Avrasya’ya verdiği kıymeti hatırlayın. dedi ki:
“Avrasya dünyanın en büyük kıtasıdır ve jeopolitik olarak ekseneldir. Avrasya’ya hakim olan bir güç, dünyanın en gelişmiş ve ekonomik açıdan verimli üç bölgesinden ikisini denetim eder. Dünyadaki insanların yaklaşık yüzde 75’i Avrasya’da yaşıyor ve dünyanın fizikî zenginliklerinin birden fazla da burada, hem işletmelerinde hem de topraklarının altında. Avrasya, dünya GSMH’sinin yüzde 60’ını ve dünyanın bilinen güç kaynaklarının yaklaşık dörtte üçünü oluşturuyor.” (Büyük Satranç Tahtası: Amerikan Önceliği ve Jeostratejik Zorunlulukları, Zbigniew Brzezinski, s.31)
Dış siyaset pislikleri arasındaki fikir birliği, ABD’nin global sistemdeki mevcut büyük pozisyonunu sürdürmeyi umuyorsa, Orta Asya’da baskın oyuncu olması gerektiğidir. Eski Savunma Müsteşarı Paul Wolfowitz, Washington’un “birinci önceliğinin” “eski Sovyetler Birliği topraklarında yahut öbür bir yerde, dünya üzerinde tehdit oluşturan yeni bir rakibin yine ortaya çıkmasını önlemek” olması gerektiğini söyleyecek kadar ileri gitti. Eskiden Sovyetler Birliği tarafından ortaya konulan nizam.” Wolfowitz’in hisleri, Ulusal Güvenlik Stratejisi ve Ulusal Savunma Stratejisi de dahil olmak üzere son ABD ulusal güvenlik dokümanlarının tamamında hala tekrarlanmaktadır. Uzmanların hepsi tek bir şey üzerinde hemfikirdir; ABD’nin Orta Asya’yı denetim etme planında galip gelmesi gerektiğini.
ÇİN: ULAŞIM, SÜRAT, YOL, TEKNOLOJİ
Ama bu artık ne kadar muhtemel? Rusya’nın Ukrayna’dan çıkarılması ve Avrasya’da ABD’ye karşı gelmesinin engellenmesi ne kadar mümkün? Çin’in Nesil ve Yol Teşebbüsü’nün Asya’ya ve Avrupa’ya, Orta Doğu’ya, Afrika’ya ve hatta Latin Amerika’ya yayılmaması ne kadar muhtemel? Çin’in Jenerasyon ve Yol planıyla ilgili bu kısa alıntıya göz atın:
Çin, şimdiye kadar üstlenilen dünyanın en büyük ekonomik kalkınma ve inşaat projesini inşa ediyor: Yeni İpek Yolu. Proje, dünyanın ekonomik haritasında en az ihtilal niteliğinde bir değişikliği hedefliyor … Argümanlı vizyon, antik İpek Yolu’nu Şangay’dan Berlin’e uzanan çağdaş bir geçiş, ticaret ve ekonomik koridor olarak tekrar canlandırmak. ‘Yol’ Çin, Moğolistan, Rusya, Beyaz Rusya, Polonya ve Almanya’yı katederek 8.000 milden fazla uzayacak ve dünya etrafının üçte birinden fazlasına uzanan bir ekonomik bölge yaratacak.
Plan, yüksek süratli demiryolları, yollar ve otoyollar, güç iletim ve dağıtım ağları ile fiber optik ağların inşa edilmesini öngörüyor. Güzergah boyunca kentler ve limanlar ekonomik kalkınma için gaye alınacak.
Planın eşit derecede kıymetli bir kesimi, Çin’i Orta Asya ve Hint Okyanusu üzerinden Basra Körfezi ve Akdeniz’e bağlayan, karaya dayalı projesi kadar tezli olan deniz tabanlı bir “Deniz İpek Yolu” (MSR) bileşenidir. Antik İpek Yolu üzere tamamlandığında, üç kıtayı birbirine bağlayacak: Asya, Avrupa ve Afrika. (ve artık Latin Amerika) Altyapı projeleri zinciri, 4,4 milyar nüfusu ve 21 trilyon dolarlık ekonomik çıktıyı kapsayan dünyanın en büyük ekonomik koridorunu oluşturacak …
Genel olarak dünya için, Yol hakkındaki kararları çok kıymetli. Devasa proje ticarette, sanayide, keşifte, fikirde, buluşta ve kültürde yepyeni İpek Yolu’na rakip olabilecek yeni bir rönesans potansiyeline sahip. Proje üzerindeki jeopolitik çatışmaların Doğu ile Batı ortasında Avrasya’da hakimiyet için yeni bir soğuk savaşa yol açabileceği de gün geçtikçe netleşiyor. Sonuç kesin olmaktan uzak. ( “Yeni İpek Yolu Global Ekonomiyi Sonsuza Kadar Değiştirebilir ”, Robert Berke, Petrol Fiyatı)
Gelecek Çin
Xi Jinping’in “imza altyapısı projesi”, Orta Asya ve dünyadaki ticari bağları tekrar şekillendiriyor. BRI sonunda 150’den fazla ülkeyi ve sayısız memleketler arası kuruluşu içerecektir. Dünya nüfusunun %65’ini ve global GSYİH’nın %40’ını içerecek tarihin en büyük altyapı ve yatırım projesi olduğu tartışılmaz. Karayolu, demiryolu ve deniz yollarındaki iyileştirmeler, bağlanabilirliği büyük ölçüde artıracak, nakliye maliyetlerini düşürecek, üretkenliği artıracak ve yaygın refahı artıracaktır. Jenerasyon ve Yol, Çin’in 2. Dünya Savaşı sonrası çökmekte olan “kurallara dayalı” nizamı ulusların egemenliğine hürmet duyan, tek taraflılığı reddeden ve daha adil bir servet dağılımını etkilemek için piyasaya dayalı prensiplere dayanan bir sistemle değiştirme teşebbüsüdür .
BRI, Çin’in Yeni Dünya Nizamı planıdır. 21. yüzyıl kapitalizminin yüzüdür ve global gücün odağını doğuya, dünyanın fiilen merkezi olmaya hazırlanan Pekin’e kaydırmaya mahkûmdur.