Tarım ve Orman Bakanı Vahit Kirişci, yatırım ve desteklemelerle damızlık düve ithalatını en düşük düzeylere indireceklerini belirterek, “Burada da en büyük vazife damızlık birliklerine düşmektedir” dedi. Bakan Kirişci, “Siz üretime odaklanın. Sizi desteklemek, sıkıntılarınızı çözmek, Türkiye ve dünya pazarlarında önünüzdeki pürüzleri kaldırmak da bizim görevimiz” dedi.
Kirişci, Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü Toplantı Salonu’nda düzenlenen Türkiye Damızlık Sığır Yetiştiricileri Merkez Birliği (TDSYMB) Vilayet Liderleri Toplantısı’nda, daha kaliteli ve verimli üretim yapmak için daima birlikte çalışacaklarını söyledi.
Bakan Kirişci, daha kaliteli ve verimli üretim yapmak için daima birlikte daha fazla çalışılacağını belirterek, “Bunun için bakanlık olarak ‘Sen üret yeter’ diyoruz. Siz üretime odaklanın. Sizi desteklemek, meselelerinizi çözmek, Türkiye ve dünya pazarlarında önünüzdeki manileri kaldırmak da bizim misyonumuz. Büyükbaş hayvan sayımızı yüzde 81 artışla 17,9 milyona, küçükbaş hayvan sayımızı ise yüzde 83 artışla 58,5 milyona ulaştırarak, Avrupa’da 1’inci sıraya yükseldik. Hayvansal üretimde de değerli bir ilerleme kaydettik. Islah çalışmalarımızla ortalama karkas ağırlığını 178 kilogramdan yüzde 60 artışla 284 kilograma çıkardık. Kırmızı et üretimimizi 779 bin tondan yüzde 156 artışla 2 milyon tona ulaştırdık. Öbür tarım eserlerinde olduğu üzere hayvansal üretimde de net ihracatçı pozisyondayız. Hayvan ıslahı biliyorsunuz, bilim insanlarının makul disiplin ve metotlar kapsamında ele aldığı teknik bir alandır. Islah çalışmalarımızla büyükbaşta verimliliği, küçükbaşta verimlilikle birlikte sayıyı artırmayı hedefliyoruz” diye konuştu.
“Hayvan ıslahında kayıtlılık, hakikat, emniyetli ve kullanılabilir bilgilerin oluşturulması son derece önemli”
Bakan Kirişci, hayvan ıslahı ve bulaşıcı hayvan hastalıkları ile uğraşta yapay tohumlama uygulamasının değerine işaret ederek, “Bu kapsamda yapay tohumlamadan doğan buzağılarımıza ek 200 TL baş destekleme yapılacak. Tüm dünyada desteklenen soy kütüğü sistemini ülkemizde de desteklemekteyiz. Ülkemiz damızlık sığırlarında oluşturulan sınıflara nazaran hayvan başına 400 TL’ye kadar verdiğimiz soy kütüğü takviyesini 550 TL’ye çıkardık. Bu noktada altını çizmem gereken bir konu var. Hayvan ıslahında kayıtlılık, hakikat, emniyetli ve kullanılabilir bilgilerin oluşturulması son derece değerli. Bu husus birliklerimizin en temel prensibi olmalı. Toplanan bu datalar gelecek kuşakların ebeveynlerinin belirlenmesi ve ülke hayvancılığının gelişimine katkı sağlaması açısından hayati değer taşır. Hayvancılığın geliştirilmesi ve ıslaha yönelik faaliyetlerin desteklenmesi ismine ülkemizde damızlık boğa yetiştirilmesine dayanaklarımızı de artırdık. Yerli üretim sperma kullanımını yaygınlaştırmak maksadıyla döl denetimi takviyesi kapsamında hayvan başına 50 TL olan takviyesi 100 TL’ye çıkardık” açıklamasında bulundu.
“Damızlık düve ithalatını en düşük düzeylere indireceğiz”
Damızlık düve alım takviyesi kapsamında, yurt içinde doğmuş ve düve merkezlerinden temin edilen düveler için yüzde 50, öbür tedarik merkezlerinden temin edilen düvelere ise yüzde 40 hibe dayanağı sağlandığını hatırlatan Kirişci, “Buna ek olarak destekleme ölçüsü hamile düveler için yüzde 100 arttırılarak 40 bin liraya, boş düveler için yüzde 108 arttırılarak 25 bin liraya yükseltilmiştir. Tüm bu yatırım ve desteklemelerle damızlık düve ithalatını en düşük düzeylere indireceğiz. Burada da en büyük vazife damızlık birliklerine düşmektedir” değerlendirmesinde bulundu.
Kirişci, “Hayvancılık işletmelerinin damızlık gereksiniminin karşılanması konusunda yerli kaynakların kullanılması bizim açımızdan değerli bir konudur. Damızlık birliklerimizin yerli damızlık hayvan yetiştirilmesi ve tedariki konusunda faal olması, yetiştiricilerimizin talepleri noktasında kuruluş gayelerine uygun duruş ve hizmet üretmeleri hepimiz için kıymetli bir yaklaşım olacaktır” dedi.
“Yüzde 50 hibe takviyesi sağlanacak”
Gen haritalarına da değinen Bakan Kirişci, “Dünyada genetik bilimindeki gelişmelere bağlı olarak istenilen randıman özelliklerini belirleyen genlerin tespit edilmesi gayesiyle DNA marker’ları kullanılmaya başlanmıştır. Böylelikle gen haritalarının oluşturulması imkanı sağlanmıştır. Bu teknoloji son yıllarda dünya üzerinde hayvan ıslahında kullanılabilir hal almıştır. Oluşturulan gen haritaları sayesinde örneğin doğan bir buzağının damızlık olup olmayacağı varsayım edilmekte. Bu kapsamda 2016’dan beri bakanlığımız ve Merkez Birliği, ‘Genomik Seleksiyon Projesi’ni ortaklaşa yürütmekte. Proje kapsamında bakanlığımızca müsaadeli üretim merkezlerinde bulunan siyah alaca ırkı boğaların testine başlanmıştır. Bu yılın başlarında birebir proje kapsamında simental ırkında da genomik çalışmalarını başlattık. 2023 yılı sonunda bu ırkta da genomik istikametten damızlık pahalarını belirleme çalışmalarımız gerçekleşecek. Ülkemizin damızlık düve muhtaçlığının yurt içinden karşılanması hedefiyle, 26 vilayetimizde Damızlık Düve Üretim Merkezi kuruldu. Küçük aile işletmeciliğine yönelik hayvancılık yatırımları kapsamında; büyükbaşta 5-50, küçükbaşta 50-300 baş hayvan varlığına sahip işletmelerin ahır ve ağıl kapasite artırımı ile teknoloji yenileme ve modernizasyonu süreçlerine yüzde 50 hibe dayanağı sağlanacak. Yetiştiriciye ödenecek takviye meblağlarından yüzde 3’ü, yetiştirici birliklerinin güçlendirilmesini ve daha nitelikli hizmet vermesini sağlamak gayesiyle birliklere aktarılacak” diye konuştu. (AA/DHA)